Page 35 - 4_Естествознание
P. 35

Төмүр рудиси – бу қара металл елинидиған хам
          әшия. Полат билән чоюн - бу қара металлар. Уларни
          бир сөз билән төмүр дәп атайду.

                  textbooks nis edu kz
          Төмүрниң хусусийәтлири

             Магнитниң сүритигә қараңлар. Төмүрниң қандақ
          хусусийити тәсвирләнгән?


          Тәтқиқ қилиңлар


             Қазақстанниң пайдилиқ қезилмили-
          риниң хәритисини яки интернеттики
          хәритини пайдилинип төмүрниң әң көп
          җайлашқан йәрлирини ениқлаңлар.                                        Ойлиниңлар
                                                                                  Бир күни учуш вақти-
             Дуния йүзидики төмүр рудилири  запасиниң әң                      да учқуч Михаил Сургу-

          көп қисми Бразилияда җайлашқан. Бизниң елимиздә                     танов самолеттики көр-
          төмүр рудиси Соколов-Сарбай, Лисаковск, Кашар,                      сәткүчи әсваплардики
          Аят вә Темиртау канлирида қезип елиниду.                            магнит стрелкисиниң
                                                                              хата силҗиватқанлиғини
            Тәтқиқ қилиңлар                                                   байқиди.Учқучниң мошу

               Силәрни қоршап турған нәрсиләрниң қайсилири                    байқашлири нәтиҗисидә
                                                                              қандақ йеңилиқ ечилди,
            қара металлдин ясалған?                                           силәр қандақ ойлайсиләр?



                                                                              ?    Биләмсиләр?


                                                                                  Бизниң планетимиз-
                                                                               да төмүр пәқәт йәрниң

                                                                               қатламлириғила җай-
                                                                               лашмиған. 1920-жили
                                                                               Намибия территори-
                                                                               ясидә қедимий заман-
                                                                               ларда йәргә чүшкән әң
                                                                               йоған төмүр метеорит
                                                                               тепилди. Униң еғирлиғи
                                                                               66 тонна болуп, һәҗими
                                                                               9 м/кубни тәшкил қилди.





                                                                                                 5-дәрис      35
   30   31   32   33   34   35   36   37   38   39   40