Page 40 - 4_Естествознание
P. 40

Пайдилиқ қезилмиларниң әһмийити




            Биливалисиләр:                                                             Тирәк сөзләр


              •  пайдилиқ қезилмиларниң запаси тоғрисида;
                                                                                    бáррель
              •   тәбиий ресурслириниң қандақ болидиғанлиғи                         түгимәйдиғанkz
                                                                                    запас
                  textbooks nis edu
                 тоғрисида.                                                         түгәйдиған

             Нәрсиләр диалоги


                Барлиқ нәрсиләрниң сөзләшни үгәнгәнлигини тәсвир қилиңлар. Улар немә
             тоғрисида ейтип бериши мүмкин? Бир нәрсини таллавелип, униң намидин соалларға
             җавап берип көрүңлар.
                •  Мени ишләп чиқириш үчүн қандақ пайдилиқ қезилма коллинилди?
                •  Бу пайдилиқ қезилминиң елимиздики
                   запаси қанчилик?

             Пайдилиқ қезилмилар һәр-
             хил өлчәм бирликлиридә
             өлчиниду:

                •  қаттиқлар - тоннада (т);
                •  қиммәтләр – килограм-                   Тонна     Килограмм      Баррель     Кублуқ метр
                   мда (кг);

                •  суюқлар - баррельда;
                •  газлар билән қурулуш
                   материаллири - кублуқ
                   метрда (м3).

             Пайдилиқ қезилмилар запаслири

                Җәдвәлни оқуңлар. Елимиздики пайдилиқ қезилмиларниң запаслири тоғрисида
             ейтип бериңлар.


              Пайдилиқ қезилма                Запаслири                        Жилиға елиниши
              Көмүр                           33 600 млрд тонна                118 млн тонн
              Төмүр                           16 млрд тоннадин ошуқ            42 млн тонн

              нефть                           3 002 млн баррель                1 501 000 баррель
              алтун                           2 430 тонна                      85 тонн

             Елимиздики пайдилиқ қезилмиларниң қанчә җилға йетидиғанлиғини һесаплап көрүңлар.


        40        2-бөлүм. 2-қисим. Маддилар вә уларниң хусусийәтлири. Тәбиий ресурслар
   35   36   37   38   39   40   41   42   43   44   45