Page 34 - 4_Естествознание
P. 34
Һайванатлар энергияни қандақ алиду?
Биливалисиләр: Тирәк сөз
textbooks nis edu kz
• озуқ тизмиси;
• униң түзүлүшигә немиләр кириду; озуқ тизмиси
• озуқ тизмисида энергия қандақ тарилиду.
Җанлиқ тәбиәттә
энергияниң тарилиши
Өсүмлүкләр қуяш энергиясини
қандақ алиду? Бу җәриянниң нәти-
җисидә немә пәйда болиду? Елинған
энергия билән озуқлуқ маддилар
адәмгә қандақ берилиду? Схемиға
қарап энергияниң тарилиш йолини
чүшәндүрүңлар.
Өсүмлүкләр билән қарғуяпилақ
һайванатлар арисидики
алақә көмүқонақ
Сүрәттә көрситилгән өсүм- чашқан
лүкләр билән һайванатлар ариси-
да қандақ алақә бар? Өз мисалли-
риңларни кәлтүрүңлар.
Барлиқ тирик җанлар энергиягә муһтаҗ. Һайванатлар озуқ арқилиқ энергия
алиду. Чөпхорлар – өсүмлүкләрдин, жиртқучлар болса – җаниварлардин энер-
гия алиду. Бу қандақ әмәлгә ашиду? Озуқ маддилирини шәккиләндүрүш үчүн
өсүмлүкләр фотосинтез җәриянида күн энергиясини алиду. Чөпхорлар мошу
өсүмлүкләр билән озуқлиниду. Жиртқуч һайванлар болса өз новитидә өсүм-
34 1-бөлүм. 2-қисим. Һайванатлар
